برای ۱۴ مهر ـ روز تهران
اینجا تهران است، این برج آزادی است
به گزارش کارت خوب، ۱۴ مهرماه روز تهران است و معماری برج دلربای تهران آنچنان معطوف به حقیقت، جوهره و عمق فرهنگ ایران طراحی شده که گویی تا ابد ماندنی است.
به گزارش کارت خوب به نقل از ایسنا، برج آزادی یکی از شناخته شده ترین نمادهای شهر تهران به حساب می آید. معماری این برج که در قسمت عمیقی از خاطر جمعی ایرانی ها جا گرفته است تلفیقی است از معماری دوره های هخامنشی و ساسانی و معماری اسلامی که از جانب حسین امانت، معمار ایرانی با همکاری روح الله نیک خصال، منوچهر ایرانپور طراحی شد.
چهاردهم شهریور ۱۳۴۵ فراخوان یک مسابقه معماری در روزنامه ها درج شد و از معماران دعوت شد که طرح های خویش را به دفتر این شورا ارسال نمایند. حسن امانت، معمار ایرانی که آن زمان حدودا ۲۴ ساله و فارغ التحصیل دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران در رشته معماری بود، برنده این مسابقه شد و برج آزادی کنونی طراحی شد.
برای برج آزادی از سنگ مرمر سفید جوشقان استفاده شده است و ساخت آن اردیبهشت ماه ۱۳۴۸ آغاز و در نهایت مهر ۱۳۵۰ به پایان رسید. برج ۴۵ متری آزادی که در زمینی بیضی شکل به وسعت ۶۸ هزار مترمربع قرار گرفته است، در نهایت روز ۲۴ مهر ماه سال ۱۳۵۰ افتتاح و سال ۲۶ اسفند ۱۳۵۳ به شماره ۱۰۰۸ ثبت ملی شد.
البته هر آن چه که امروز بعنوان مجموعه فرهنگی برج آزادی می بینیم، در سال ۱۳۵۰ ساخته نشد؛ بخش عمده ای که شامل ساختمان برج و زیرزمینی است که زیر خود برج قرار گرفته، در سال ۱۳۵۳ ساخته شد. در جهت این تصمیم، تهیه طرح موزه برج آزادی هم به طراح اولیه واگذار شد و وی در فضایی در عمق ۱۵ متری شمال برج آزادی، موزه ای را با بخش های متنوع طراحی کرد؛ این بخش هم حدود دو سال بعد (۱۳۵۵) به بهره برداری رسید.
امانت البته طراحی ساختمان دانشگاه صنعتی شریف(۱۳۵۴)، ساختمان مرکز صنایع دستی سابق و سازمان میراث فرهنگی امروزی (کامل شده در سال ۱۳۶۳)، ساختمان سفارت ایران در پکن (کامل شده در سال ۱۳۶۲) و آثار دیگری در سطح جهان را هم انجام داده است.
این دروازه ی غربی تهران هر کسی را با یک نگاه و گرفتار جادوی خود می کند، به قول طراح آن، بگونه ای طراحی شده که معطوف به حقیقت، جوهره و عمق فرهنگ ایران است؛ به این مفهوم که طراحی معمارانه اش، با عنایت به آن چه که در طول تاریخ بر سر ایران رفته و عظمتی که در تاریخ این کشور است صورت گرفته.
نقش های داخلی برج آزادی هم ترکیبی از سنت و مدرنیسم است؛ بخصوص سقف طبقه دوم. درِ ورودی برج آزادی، هریک از لنگه های سنگی درها، حدود ۳.۵ تن وزن دارد. جنس این سنگ ها از گرانیت است. مساحت زیربنای این میدان، حدود ۷۸ هزار مترمربع است و بنای آن به صورت دروازه ای به ارتفاع حدود ۴۵ متر ساخته شده است که پنج متر آن داخل زمین فرو رفته است و طاق آن از زمین، ۲۳ متر فاصله دارد و دارای هشت بخش مجزا است. عرض پایه این بنا ۶۶ متر است و ساختن آن ۳۰ ماه زمان برده است. در محوطه میدان، ۶۵۰۰۰ مترمربع باغچه بندی شده است. در ساختمان این برج هم ۲۵۰۰۰ قطعه سنگ به کار رفته و ۹۰۰ تن آهن مصرف شده است.
نقشه میدان آزادی از سقف مسجد شیخ لطف الله اقتباس شده است، اما به جای یک دایره، در طراحی آن دو بخش از دو بیضی با کانون های متفاوت وجود دارند. اغلب طرح های پروژه، همچون این طرح را روح الله نیک خصال با نقشه های پیچیده هندسی و با الهام از نمونه های تاریخی و با چرخشی مدرن پرورانده است. گرچه نیک خصال در آن دوران دانشجوی سال سوم بود و در دفتر امانت کار می کرد، اما به قول امانت «در هندسه نابغه بود»، ازاین رو مسئولیت طرح های اجرایی مقدماتی به او سپرده شد. البته طراحی سازه دانکن مایکل که ۸ Over Arup انجام داد، کمک شایانی به سازمان دهی هندسی این طرح ها کرد.
معمار این برج آزادی گفته است که حین طراحی این بنا به تمام دوره های تاریخی و به آینده ایران نگریسته است. او اظهار داشته بود: «این بنا به گذشته های درخشان تاریخ ایران نظر دارد؛ به دورانی که ایران در ادبیات، هنر، معماری، صنایع دستی، علوم مختلف و خیلی چیزهای دیگر سرآمد بود.»
او تاکید کرده بود که جمع بندی طراحی این برج را آنگونه انجام داده تا هر کسی با دیدنش بداند این اثر به کجا و به کدام فرهنگ مربوط می شود.
به قول معمار، قوس اصلی وسط برج، نمادی از طاق کسری در ارتباط با قبل از اسلام و دوره ساسانی است و قوس بالایی که یک قوس شکسته است از دوران پس از اسلام در ایران صحبت می کند.
رسمی سازی که مابین دو قوس را پر کرده است، بسیار ایرانی است و امانت آنرا از گنبد مساجد ایران الهام گرفته است. او معتقد بوده که تکنیک گنبدسازی در ایران بسیار جالب است و در هر مسجد میتوان چیز جدیدی را دید که این موارد نشانه نبوغ ایرانی است،. آنچنان که معماران قدیم از قاعده مربع بنا وارد دایره گنبد شده اند و این کار را با کمک رسمی بندی ها و مقرنس کاری های بسیار زیبا انجام داده اند.
بر مبنای آن چه که معمار این بنا گفته است، در برج آزادی هم از همین مساله بهره گرفته شده است. هندسه بنا یک هندسه مربع مستطیل است که از روی چهار پایه خود می چرخد و ۱۶ ضلعی می شود و بالاخره به صورت یک گنبد شکل می گیرد؛ البته این گنبد از بیرون دیده نمی شود و از درون قابل مشاهده می باشد.
نقش های داخلی برج البته، ترکیبی از سنت و مدرنیسم است که به صورت مشخص در طبقه دوم دیده می شود. برج دو آسانسور هم دارد که از دیواره های برج بالا می روند.
منبع: كارت خوب
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب