معاون سازمان انرژی اتمی در گفت وگو با كارت خوب مطرح كرد
انتظار برای برجام در دولت جایی ندارد
کارت خوب: معاون سازمان انرژی اتمی معتقد می باشد «دانش هسته ای، علم فاخری است» و نباید آنرا در هیچ شرایطی کنار گذاشت.
رئیس پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای تاکید دارد کشورهای صنتعی و پیشرفته بدون عبور از مرزهای دانش هسته ای نمی توانستند به این جایگاه که امروز در آن قرار دارند، برسند.
او بر این باور است که باید نیروهای علمی بیشتر در سبد مدیریتی و تصمیم گیری کشور قرار گیرند.
معاون اسلامی اعتقاد دارد باید درها و فضا را بیشتر باز نماییم و دستاوردهایمان را به دنیا معرفی نماییم. در عین حال که باید نقاط مشترک ملی را بیش از پیش تقویت نماییم.
معاون سازمان انرژی اتمی تاکید دارد که برجام دیگر طراوات و کارآیی خصوصاً برای آمریکا و اروپا ندارد؛ ازاین رو باید موضوع دیگری مثل منافع اقتصادی مشترک، موضوع مذاکره قرار گیرد.
او تصریح دارد که روزی ایران برای حق مسلم خود یعنی غنی سازی مذاکره می کرد و بعد برای رفع تحریم ها، اما معتقدم ما از همه این مباحث گذشتیم؛ دیگر کسی در دنیا نیست که توان هسته ای ایران را رد کند یا بگوید آنرا می توان متوقف کرد و از طرفی در تحریم ها، مردم آن سختی را که نباید تجربه می کردند از سر گذراندند. ازاین رو معتقدم "منافع اقتصادی مشترک" باید موضوع مذاکره قرار گیرد.
سید امیرحسین فقهی، رئیس پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای کشور ضمن حضور در ایسنا به سوالات ما درباره ی عملکرد و اقدامات این پژوهشگاه در دو سال گذشته پاسخ داد.
پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای ایران وابسته به سازمان انرژی اتمی ایران است در سال ۱۳۸۵ تأسیس شد. این پژوهشگاه برای انجام و پیشبرد تحقیق، توسعه و کاربرد علوم و فنون هسته ای در کشور فعالیت می کند. این پژوهشگاه شامل چندین پژوهشکده همچون کاربرد پرتوها، چرخه سوخت هسته ای، پلاسما و گداخت هسته ای، راکتور و ایمنی هسته ای، فیزیک و شتابگرها، کشاورزی هسته ای، فتونیک و فناوری های کوانتومی است.
معاون سازمان انرژی اتمی با اشاره به اینکه رسانه ها، صنعت هسته ای و کوشش های دانشمندان و زحمات صنعت گران را به جامعه نشان دادند به نحوی که امروز مردم ایران پذیرفتند که این صنعت باید حفظ شود اظهار داشت: هجمه رقیب و دشمن در این حوزه سنگین بود و رسانه ها در مقابل لشکر رسانه ای دشمن با امکانات بسیار ایستادند. معتقدم امروز یکی از مهم ترین علوم اقتدارآفرین، رسانه است.
وی افزود: ما الان در عرصه هسته ای تقریباً به تمامی ابعاد و بخش های پژوهشی و صنعتی اشراف داریم. به خوبی می دانیم چه چیز در دست مان داریم و البته متخصصان هسته ای کشورهای پیشرفته هم این را به خوبی می دانند و به سیاستمداران شان هم آنرا می گویند. وقت تبیین شعار "من فن آوری هستم" است، مقام معظم رهبری در نمایشگاه دستاوردهای هسته ای که بتازگی برپا شد و ایشان از آن بازدید کردند، با حس جالبی به برخی غرفه ها که می رسیدند، گفتند این دستاوردها را به مردم بگویید تا بدانند، چونکه اینها امید و افتخارآفرین است.
معاون سازمان انرژی اتمی در ادامه با اشاره به اینکه فن آوری کشور در هسته ای و دیگر بخش ها از این جهت که کسی در ساخت آنها به ما کمک نکرده است به لحاظ توسعه و پیشرفت با هم برابری می کنند، اظهار داشت: پایه ریزی اصلی این علوم و صنایع مرتبط به آنها در کشور انجام شده است. نقش پژوهش برمبنای توان داخلی در این رابطه مهمست و در صنعت هسته ای، پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای در عرصه انرژی اتمی یک مجموعه مولد است که از علوم پایه شروع می کند و دانش و علم را به فن آوری و صنعت می رساند.
ماموریت راهبردی پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای در دولت سیزدهم تعیین شد
وی افزود: قبلا برنامه ریزی دقیقی نشده بود تا وظیفه پژوهشگاه به خوبی صورت گیرد. متخصصان پژوهشگاه در مقاطعی از ماموریت دانشگاه ها تبعیت می کردند در حالیکه وظیفه دانشگاه تربیت نیروی انسانی بوده است، اما پژوهشگاه فقط نباید بدنبال تربیت نیرو یا تولید مقالات علمی باشد. ازاین رو تحول جدیدی که در دولت سیزدهم در این عرصه رخ داده، این بود که ماموریت راهبردی که بخش مهمی از آن شامل سند پژوهشی پژوهشگاه بود بطور مشخص تعیین و تبیین شد. سند استراتژیک سازمان انرژی اتمی در فروردین ۱۴۰۱ رونمایی گردید و حالا همه فعالیتهای سازمان بر طبق این سند صورت می گیرد، به عبارتی هیچ پروژه ای در پژوهشگاه تعریف نمی گردد، مگر این که به یکی از موضوعات مندرج در سند استراتژیک بطور مستقیم مربوط شود یا مورد تایید قرار گیرد. اقدام ویژه دیگر پژوهشگاه استقرار یک نظام جامع ارزیابی و اثر بخشی عملکرد بوده است. یعنی وقتی یک پروژه و فعالیتی را تعریف می نماییم باید ببینیم که چه اثربخشی و نتیجه ای داشته است و اگر نتیجه مثبت باشد کار را ادامه می دهیم.
فقهی در ارتباط با وضعیت هیات علمی پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای که شامل یکی از بزرگترین هیات علمی های کشور می شود، اظهار داشت: همین طور به جز اعضای هیات علمی، ۸۵۰ عضو غیر هیات علمی داریم. تفاوت اعضای غیر هیات علمی ما با اعضای هیات علمی ما این است که این ها همه فوق لیسانس و دکتر و متخصص در عرصه فن آوری هسته ای هستند. ما گاهی افرادی را در این جمع داریم که سطح دانش و تخصص شان از اعضای هیات علمی هم بالاتر است. نظام ارزیابی اعضای هیات علمی برمبنای آئین نامه ارتقاء وزارت علوم بود و در پژوهشگاه و سازمان نظام ارزیابی مشخصی برای اعضای غیرهیات علمی نداشتیم ازاین رو، نظام ارزیابی را تعریف کردیم که برمبنای اثربخشی افراد در ماموریت های محوله به آنهاست و در این چارچوب ممکنست یک عضو غیر هیات علمی رتبه ای بالاتر از عضو هیات علمی داشته باشد.
وی افزود: از دیگر خاصیت های نظام ارزیابی ما در ارتباط با اعضای هیات علمی و غیرعلمی این است که ما در پژوهشگاه نظارت سنگینی بر اعضای هیات علمی داریم در حالیکه در دانشگاه ها این طور نیست و آنها در رفت و آمد آزاد هستند، اما اعضای هیات علمی پژوهشگاه همان عملکردی را دارند که کارمندان سازمان و اعضای پژوهشگاه دارند. در ارتباط با حق الزحمه این افراد هم روند به این شکل است که به ازای پروژه هایی که انجام می دهند، حق التحقیق می گیرند. اگر یک عضو هیات علمی فعال داشته باشیم که هم در دانشگاه کاندید بهتر است و هم در پژوهشگاه، به لحاظ مالی و دسترسی به زیرساخت های باارزش تحقیقاتی پژوهشگاه اساسا پژوهشگاه را انتخاب خواهد نمود.
لابراتوار های تحقیقاتی هسته ای ایران در منطقه غرب آسیا استثنایی است
فقهی با اشاره به اینکه سازمان انرژی اتمی در عرصه لابراتوار های تحقیقاتی در منطقه غرب آسیا وضعیت استثنایی دارد، اظهار داشت: باید بگویم که کشورهای دیگر در عرصه تحقیقاتی و آزمایشگاهی اصلا با جمهوری اسلامی ایران برابری نمی کنند. کشورهایی مثل پاکستان بیشتر در عرصه نظامی قوی هستند. جالب اینجاست که با آنها کسی کاری ندارد، اما سراغ ما آمدند که مطمئن شوند سلاح نداریم. البته ما با نظارت و بازرسی مشکلی نداریم. هر چقدر می خواهند نظارت کنند تا مطمئن شوند که سلاح نداریم. ما می خواهیم از مواهب انرژی هسته ای استفاده نماییم.
ایشان در ادامه با اشاره به اینکه مساله اقتصاد در سازمان انرژی اتمی مهم شده است، اظهار داشت: هنوز از صنعت هسته ای ثروت زیادی به دست نیامده است و این صنعت آن قدر که باید و ظرفیت دارد، از نظر درآمدزایی رشد نکرده است. ما حتما نسبت به هزینه های پژوهش و پروژه ها فکر و محاسبه اقتصادی می نماییم. تحقیق در مرز دانش نباید موجب شود از خدمات رسانی به صنعت داخلی و مردم غافل شویم. هم اکنون ما ۲۰ درصد توان مان را روی تحقیق و پژوهش متمرکز کردیم.
سطح همکاری پژوهشگاه با آژانس افزایش پیدا کرده است
رییس پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای بر ضرورت همکاری با آژانس و استفاده از ظرفیتهای این نهاد تصریح کرد و اظهار داشت: سطح همکاری ما با آژانس افزایش پیدا کرده است و سازمان انرژی اتمی ایران باید بیش از پیش نسبت به مشارکت و همکاری با آژانس اقدام نماید و اهتمام کند از این طریق دستاوردهایش را به دنیا معرفی نماید. آنها تمام اقدامات و مقالات علمی و اشخاصی که در عرصه های مختلف کار می کنند را می شناسند، ازاین رو فعالیت ما روشن و شفاف است. معتقدم باید فضا را باز کنیم؛ علاوه بر این که از مزایای این نهاد و همکاری با آن بهره مند می شویم، نخبگان کشور هم کمتر نگران می شوند که فعالیت در عرصه های هسته ای ممکنست آنها را محدود کند. متاسفانه فضاسازی ها درباره ی فعالیتهای هسته ای ایران بگونه ای بوده است که افراد فعال در این عرصه نگرانند بطور شفاف و علنی بگویند که در این صنعت کار می کنند.
فقهی درباره ی تولید شتابدهنده ها اظهار داشت: در راه اندازی و ساخت این دستگاه ها، گستره وسیعی از علوم دخالت دارد. اگر کشور به سمت ساخت شتابدهنده ها برود همراه با آن تعداد قابل توجهی فن آوری رشد می کند و این ها سرریز دانش هسته ای هستند و کشور را در علوم مهندسی بسیار ارتقا می دهد. در پزشکی، پلیمر، مواد، ساخت لوازم آرایشی و جواهرات و غیره شتابدهنده ها بسیار کارآیی دارند. شاید بسیاری ندانند که در اروپا شتابدهنده ها عامل پیشرفت این کشورها هستند. الان هم آنها دنبال تحقیقات نوآورانه ای هستند که حتما از سرریز آن فناوری های فوق پیشرفته دیگری تولید خواهد شد. کشورهای اروپایی در پروژه سرن کوشش می کنند به ماهیت خلقت پی ببرند، اما از سرریز فناوری هایی که در آنجا ایجاد می شود توسعه قابل توجهی در صنایع مختلف همچون قطارهای سریع السیر، سلول های بنیادی و غیره به وجود می آید و خیلی از صنایع دیگر که با آن ارتقا پیدا می کند. اساسا اینترنت در سرن توسعه یافت و بسیاری از فن آوری های دیگر که این کشورها را در صنعت نظامی و اقتصاد جلو می برد. ازاین رو فراهم آوردن شرایط تحقیق برای پژوهشگران مهمست.
یک شتابدهنده پیشرفته خریداری و به مرکز یون درمانی اختصاص یافت
وی درباره ی برنامه ساخت شتابدهنده در کشور خاطرنشان کرد: هر چه بتوانیم دانش مان را باید در شتابدهنده ها افزایش می دهیم. الان یک شتابدهنده خریداری کردیم که از پیشرفته ترین شتابدهنده ها است و در مرکز یون درمانی فعال است. معتقدم باید تولید شتابدهنده را شروع نماییم تا جایی که بتوانیم قطعات یدکی، تامین و نگهداری آنرا هم بسازیم و بر تولید آن مسلط شویم. تسلط در ساخت شتابدهنده می تواند ما را در صنایع و علومی همچون علم رادار، تولید تجهیزات بیمارستانی، مخابرات، کنترل و غیره کمک نماید.
دانش هسته ای، از فاخرترین علوم بشری است
معاون سازمان انرژی اتمی ایران با طرح این پرسش که بعضی می گویند در وضعیت سخت اقتصادی نباید منابع مالی را صرف امور هسته ای کرد یا این که این هسته ای چه فایده ای برای کشور دارد؟ اظهار داشت: تعدادی از کشورهای هسته ای که در مقطعی گرفتار قحطی و جنگ شده بودند این صنعت را پیش بردند و علیرغم مشکلات زیاد آنرا متوقف نکردند. نسل آینده سوال می کند که چرا این مسیر را ادامه ندادید. فکر نکنید در آن زمان مردم آمریکا و فرانسه و یا کشورهای دیگر هسته ای به استمرار این صنعت یا هزینه در آن اعتراض نکردند، اما با همه این مسایل راه را ادامه دادند و امروز نتیجه آن تحمل و صبر را در صنعت شان می بینند. دانش هسته ای، از فاخرترین علوم بشری است و از دانش هایی است که بیشترین تاثیر را در سرنوشت بشر داشته است، چه در ایجاد و تثبیت قدرت در عرصه نظامی و نیز در عرصه های اقتصادی و صنعتی. هیچ کشور پیشرفته ای نیست که در حوزه های مختلف صنعت رشد کرده باشد اما در عرصه هسته ای حرفی برای گفتن نداشته باشد.
اقتصاد صنعت هسته ای رو به رشد است و آینده روشنی دارد
ایشان در ادامه در پاسخ به اینکه روشن است بخش خصوصی و خیلی از سرمایه گذاران حاضر نیستند در این صنعت به خاطر حواشی سیاسی و امنیتی اش یا تهدید تحریم وارد شوند، اظهار نمود: ده سال پیش کسی فکر نمی کرد شرکت خصوصی فعال در عرصه هسته ای داشته باشیم ولی تعدادی از دانشجویان و پژوهشگران آمدند و با همه نگرانی ها در این عرصه شرکت زدند و الان دارد به خوبی کار می کنند. بطورمثال سایت پرتودهی فقط در اختیار دولت بود اما برخی افراد آمدند ریسک کردند و نخستین سایت پرتودهی خصوصی را ساختند. آدم ها با دانش پایین از ورود به این عرصه می ترسند اما مطمئنم کم کم به این حوزه وارد می شوند، چونکه بسیار جذاب و سودده است. الان شرکت هایی هستند که دستگاه ایکس ری، شتابدهنده یا تجهیزات بازرسی کانتینر می سازند یا در صنعت نفت و گاز فعال می باشند و این کارها توسط بخش خصوصی در حال انجام می باشد. ازاین رو معتقدم اقتصاد صنعت هسته ای رو به رشد است و آینده روشنی دارد.
در پژوهشگاه فرار مغزها نداشتیم
رئیس پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای تصریح کرد: در سال ۱۴۰۰ حجم قراردادهای برون پژوهشگاهی و قراردادهایی که با بخش های مختلف صنعت منعقد گردید، ناچیز بود و امروز می توانم بگویم که این حجم به ده ها برابر رسیده است. این نشان داده است میزان کار و اشتغال ما چقدر افزایش پیدا کرده است و معتقدم این حجم تا چندین برابر دیگر هم امکان افزایش دارد. روند کار در پژوهشگاه مثبت و رو به جلوست و خدا را شکر ما در پژوهشگاه تا کنون فرار مغزها نداشتیم چونکه افراد و متخصصان از روند کار و تحقیق رضایت بالایی دارند و با انگیزه کار می کنند. برای متخصصان مهمست که حس مفید بودن در سیستم و کارشان، بغیر از دستمزدی که دریافت می کنند، داشته باشند.
بر تحقیق و تولید رادیوداروهای ترانوستیک متمرکز هستیم
رئیس پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای در ادامه درباره ی فعالیت این پژوهشگاه در عرصه پزشکی هسته ای اظهار داشت: ما حالا به مرحله تحقیق و ساخت گستره وسیعی از رادیوداروهای تشخیصی وارد شدیم و روش های شیمی درمانی و پرتودرمانی را نیز گسترش دادیم. در دولت سیزدهم در تولید رادیوداروهای درمانی انرژی زیادی گذاشتیم تا به رادیوداروهای ترانوستیک (یعنی هم تشخیصی هم درمانی) رسیدیم. دوز اول این رادیودارو برای تشخیص است و دوز دوم برای درمان. این ها رادیوداروهای هوشمند هستند، یعنی آنرا با یک فناوری پیشرفته پزشکی سوار بر مولکول یا پروتئین می نماییم که این مولکول فقط با گیرنده های سرطانی تماس پیدا می کند و به این شکل فقط گیرنده های سرطانی و سلول های سرطانی را هدف می گیرد. در درمان سرطان ها پس از عمل جراحی، مرحله شیمی درمانی است که آن هم عمدتاً تمام بدن را تحت تاثیر قرار می دهد و مستقیم سلول های سرطانی باقی مانده را هدف نمی گیرد اما در رادیوداروهای درمان گر مستقیم سلول های باقی مانده سرطانی هدف گرفته می شوند. ما این تکنیک را می توانیم درباره ی داروهای شیمیایی نیز پیاده نماییم.
فقهی افزود: در جلسه هیات امنا پژوهشگاه که در مرداد ماه برگزار شد، تصمیم گرفته شد پژوهشگاه داروهای شیمی درمانی با استفاده از تکنیک فوق راه اندازی شود و این یک ماموریت جدید برای ماست. البته در کنار ما پزشکان هم کمک می کنند و آنها مراحل بالینی را پیش می برند.
وی خاطرنشان کرد: استفاده از این رادیوداروها در درمان سرطان هایی که متاستاز کرده است هم موثر است و جنبه درمانی دارد. الان این روش در دنیا در حال انجام می باشد و شاهد می باشیم که بیمار پس از چند بار تزریق رادیو دارو پاسخ مثبت نسبت به درمان گرفته است و حتی علایم ظاهری بیماری نیز کاسته شده است. البته این کار نیاز به زیرساخت دارد که خوشبختانه در مجموعه تترا که مرکز تولید رادیوایزوتوپ های درمانی است این امکان به ما داده شده است. ساخت و راه اندازی مجموعه تترا که در زمان ریاست قبلی سازمان شروع شده، یکی از بهترین و منحصر به فردترین مراکز تحقیقاتی و آزمایشگاهی هسته ای در عرصه پزشکی است. حالا کار بر روی مجموعه تترا سرعت گرفته است و امیدواریم به نتایج خوبی برسیم.
وی در پاسخ به این که چند رادیودارو درمانی موثر در درمان انواع سرطان تا کنون ساخته شده است؟ اظهار داشت: فعلا دو الی سه رادیودارو را نهایی و درحال تولید هستیم اما در سفری که بتازگی به روسیه داشتیم اهتمام خواهیم کرد از روشهای فنی تولید رادیوداروهای موثر بر درمان سرطان ها استفاده نماییم. قراردادی برای انتقال فن آوری میان ایران و روسیه امضا شده است. خوشبختانه در این بخش انگیزه بسیار عالی در میان کارکنان ما وجود دارد و به خوبی کار در حال انجام می باشد.
معاون اسلامی در پاسخ به این که پژوهشگاه در عرصه آب سنگین هم تحقیقات دارد؟ اظهار داشت: اصل تحقیقات آب سنگین در مجتمع خنداب صورت می گیرد. خوشبختانه الان با عنایت به میزان تقاضاها برای آب سنگین و مشتقات آن در میان کشورهای مختلف وضعیت این صنعت خوب است و نشان داده است که کار به خوبی پیش می رود. پیش بینی این است که برخی داروهایی که مبتنی بر هیدروژن سبک هستند اگر با دوتریم، عنصر سنگین آب ساخته شوند خواص شان تقویت و اثربخشی شان بیشتر می شود. حدود ۲۰۰ محصول پایین دستی از آب سنگین ساخته شده است و درحال فروش آنها هستیم. دیگر در آب سنگین خام فروشی نمی نماییم. کشورهای زیادی همچون روسیه از خریداران آب سنگین ایران هستند و در آینده شاهد رشد روزافزون تقاضاها در این عرصه خواهیم بود.
با پرتودهی خسارات قسمتی از کشاورزان را از ۷۰ درصد به ۲ درصد کاهش دادیم
فقهی در ادامه درباره ی اقدامات پژوهشگاه در عرصه کشاورزی هسته ای با اشاره به اینکه آمارها نشان داده است میزان رشد انواع سرطان ها و نیز بیماری ام اس در میان استانهای شمالی کشور قابل توجه است، اظهار داشت: یکی از دلیلهای مهم این مساله از طرف متخصصان و کارشناسان آفت ها و سمومی است که در باغات مرکبات استفاده می شود. به تبع این مواد سمی در میوه ها نیز وارد شده و به صورتی مردم را در سطحی کلان درگیر خواهد نمود. علیرغم این حجم از مواد سمی که برای آفت کشی در باغات استفاده می شود، از ۱۲۰ میلیون تن میوه ای که در کشور سالانه تولید می نماییم، ۳۰ درصدش تلف می شود. تکنولوژی هسته ای این کمک را می تواند به کشاورزها و باغداران کند که اولا مانع آفت زایی محصولات شان شود دوما آثار این سموم بر بدن انسان را کم کند.
وی ادامه داد: یکی از عاملهای مهم انتقال بیماری ها و آفات حشرات هستند. حالا در پژوهشکده کشاورزی، این حشرات را پرورش می دهیم و در مرحله ای که شفیره هستند، این ها را با فناوری هسته ای عقیم می نماییم و بعد در طبیعت رها می نماییم. وقتی این حشرات با حشرات موجود در طبیعت تماس برقرار می کنند، نسل شان را منقرض می کند و به این شکل آفت هم کاسته می شود. برمبنای اسنادی که کشاورزان به ما ارائه دادند این روش خسارات را از ۷۰ درصد به کمتر از ۲ درصد کاهش داده است. هزاران هکتار مرکبات داریم که باید تلاش نماییم این تکنیک را برای آنها هم پیاده نماییم و این نیازمند کمک و مساعدت همه دستگاههای ذی ربط است و یک اقدام زیرساختی و همه جانبه نیاز دارد.
معاون سازمان انرژی اتمی ایران اظهار داشت: ما این توانمندی را داریم که بذرها را اصلاح نماییم و به کشاورزان بدهیم تا دیگر لازم نباشد بذر از خارج وارد کنند. بذرهایی همچون "کیان"، "شهریار" و "روشن" در کشور کاشت و برداشت می شوند و گندم مقاوم در مقابل خشکی و شوری را با پرتودهی می توانیم تولید نماییم. این بذرها برمبنای موقعیت جغرافیایی کشورمان تولید می شود می شود که می تواند نتایج خوبی نیز در بر داشته باشد.
وی ماموریت دیگر پژوهشگاه را ساخت راکتورهای تحقیقاتی دانست و اضافه کرد: توانمندی در عرصه طراحی انواع راکتور و نیروگاه های اتمی و نیز کاربردهای راکتور مثل تولید انواع نیمه هادی ها و شناخت آنالیز مواد و غیره اقداماتی است که ما به آن دست یافتیم. همین طور در عرصه لیزر، فتونیک و کوانتوم، رمزگذاری، گداخت و غیره نیز پژوهشگاه فعال است.
توکامک دماوند مثل ساعت کار می کند
فقهی در پاسخ به اینکه تحقیقات مربوط به گداخت مدت ها بود که کمرنگ شده بود؟ اظهار داشت: تحقیقات در این بخش را احیا کردیم. البته لابراتوار هایی داشتیم که هشت سال بود، تعطیل شده بودند. دنیا به سمت گداخت هسته ای می رود و ما باید به سطحی از دانش به روز دنیا در این بخش برسیم که حداقل بدانیم دارد چه اتفاقی در این عرصه می افتد. گداخت مثل شتابدهنده، سرریز فناوری اش بسیار زیاد و مهمست.
وی ضمن اشاره به توکامک دماوند و عمر بالای این دستگاه اظهار نمود: مطمئن باشید که توکامک دماوند مثل ساعت درحال کار است. بعلاوه روس ها هنوز دارند از راکتورهای ۱۹۷۰ شان بهره برداری می کنند و اینگونه نیست که بگوییم چون قدیمی شده است پس کاربرد ندارد و نباید از آن بهره برد.
راکتور تهران تا ۲۰ سال دیگر هم کار می کند
معاون اسلامی درباره ی فعالیت راکتور تهران تصریح کرد: اگر بتوانیم خوب از آن نگهداری نماییم، هم چنان کار می کند. بتازگی پروژه ای با آژانس داشتیم که برای ما نفع زیادی داشت. تیم متخصصی از آژانس آمد و ماموریت شان این بود که با دوربین های ضد پرتو (دوربین هایی که در مقابل پرتو مقاوم هستند) سلامت قلب راکتور را بررسی نمایند و مشخص شد تا ۲۰ سال دیگر هم این راکتور می تواند کار کند. در جریان حضور این کارشناسان اتفاق جالبی رخ داد؛ یکی از متخصصان کشورهایی که قبلا ما سوخت راکتور تهران را از آن می خریدیم، سوخت راکتور تهران را بررسی کرد و در نهایت تعجب دیدند کیفیت سوخت پرتودهی شده ساخت ایران از سوخت پرتودهی شده آن کشور هم بالاتر است.
وی ادامه داد: فقط آمریکا و روسیه هستند که این تعداد راکتور تحقیقاتی در یک موسسه تحقیقاتی و پژوهشی دارند. ما به جز تهران، سه راکتور تحقیقاتی در اصفهان، یک راکتور درحال ساخت در شیراز و یک راکتور درحال ساخت هم در اصفهان است.
معاون اسلامی تصریح کرد که آژانس بر روی این ها نظارت دارد و موضوع پنهانی نیست.
هنوز برخی مسئولان می گویند نیروگاه اتمی خوب نیست و وابستگی ایجاد می کند!
فقهی ضمن اشاره به ساخت نیروگاه های اتمی در حاشیه خلیج فارس و اهمیت در اختیار داشتن نیروی انسانی مورد نیاز، خاطرنشان کرد: ما به نیروی انسانی قابل توجهی برای ساخت و راه اندازی نیروگاه های اتمی نیاز داریم و نزدیک ترین استانی که به لحاظ علمی سرآمد است، استان فارس است. این سرمایه انسانی بهتر است بومی و نزدیک به منطقه خلیج فارس باشد و استان فارس به این شکل به مرکز تربیت و توسعه نیروی انسانی نیروگاه های اتمی تبدیل خواهد شد. متاسفانه با وجود این که از قبل انقلاب می خواستند در شیراز یک راکتور بسازند، این امر محقق نشد. پس از انقلاب هم یک فضایی به وجود آمد که دانش هسته ای غربی است و وابستگی بوجود می آورد و دنبالش نرفتیم. این رویکرد خیلی ما را عقب انداخت. بعدها آدم های علمی آمدند و گفتند انرژی اتمی چیز خوبی است و اگر انجام ندهیم دیگر آنرا به ما نمی دهند و خیلی نیاز است و این شد که به سمت دانش و تکنولوژی هسته ای رفتیم. اما جای تعجب دارد که بگویم هنوز برخی مسئولان این حرف را می زنند که نیروگاه اتمی خوب نیست و وابستگی ایجاد می کند!
وی خاطرنشان کرد: ما می توانیم تاریخ بخوانیم و وضعیت حال دنیا را ببینیم. یک کشور برتر صنعتی را معرفی کنید که اصلا سمت دانش هسته ای نرفته باشد؟ همه از این دریچه عبور کردند. دانش هوافضا و ماهواره جز با علم هسته ای امکان پذیر نیست.
فقهی در پاسخ به این که ساخت راکتور استان فارس در چه مرحله ای است؟ اظهار نمود: الان در مرحله اختصاص زمین است و ان شاءالله استان فارس با ما همکاری کند، کار به سرعت پیش می رود. مراحل طراحی آن انجام شده است. نمونه آن در تهران بود و مقرر است عین همان را در فارس بسازیم.
ایشان در ادامه این گفت و گو ضمن اشاره به همکاری خوبی که بتازگی با آژانس شکل گرفته است، اضافه کرد: جالب است بدانید که در وضعیت سیاسی سخت، دانشمندان چه ایرانی و چه غیرایرانی متاثر از شرایط سیاسی نیستند. در تعاملات و رفت و آمدهایی که بتازگی میان کارشناسان آژانس و ایران جریان داشته است، شاهدیم که نگاه این افراد که گاهی برای نخستین بار است که به ایران می آیند نسبت به پیش از سفرشان بسیار متفاوت می شود. ذهنیت این افراد گاهی درباره ی ایران آن قدر ضعیف و تاریک است که با خودشان آب معدنی می آوردند چونکه در اخبار شنیده اند دمای هوای ایران به ۶۰ درجه رسیده و اینجا آب نیست. پس از چند روز که در ایران بودند، خودشان از کاری که کردند خنده شان می گرفت. با این همه این افراد سفارش جالبی به ما داشتند، این که با این حجم فضاسازی در رسانه های غربی، شما باید حضور بین المللی بیشتری در مجامع مختلف داشته باشید و خصوصاً به لحاظ رسانه ای در این عرصه بیشتر فعالیت کنید و خودتان را به دنیا معرفی کنید. نکته جالب تر این است که قول می دهند برای همکاران شان تعریف کنند که ایران آن گونه که در رسانه می بینند و می شنوند، نیست. صحبت هایی که درباره ی زنان ایران در رسانه ها می گویند برای آنها واقعا اعجاب انگیز است، چونکه به چشم خودشان می بینند زنان در جامعه و در بخش های مختلف حضور فعالی دارند.
۵۰ درصد راکتورهای تحقیقاتی ما توسط خانم ها اداره می شوند
فقهی اظهار داشت: الان ۵۰ درصد راکتورهای تحقیقاتی ما توسط خانم ها اداره می گردند و درصد قابل توجهی از مدیران ما خانم هستند. آقای گروسی که بتازگی به ایران آمده بودند در مراسمی حضور پیدا کرد و کارکنان سازمان هم بودند و تعداد قابل توجهی از زنان شاغل در سازمان خصوصاً پژوهشگران ما هم بودند. گروسی از دیدن آنها شگفت زده شده بود. البته قبول دارم مشکلاتی در کشور هست اما به این معنا نیست که خانم ها در حوزه های علمی و پژوهشی حضور ندارند.
رئیس پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای اظهار داشت: معتقدم این که دستاوردهایمان را به دنیا معرفی نماییم، ماموریت مهمی است.
عربستان "غنی سازی" را برای امتیازگیری می خواهد
ایشان در ادامه این گفت و گو در پاسخ به این پرسش که عربستان بتازگی شرط هسته ای در اختیار داشتن "غنی سازی مستقل" را برای نرمال سازی روابطش با رژیم صهیونیستی به آمریکا اعلام نموده است، فکر می کنید آمریکا چنین اجازه ای را به این کشور بدهد و اساسا با غنی سازی در عربستان موافق هستید؟ اظهار داشت: به نظرم عربستان با دو هدف این مساله را دنبال می کند؛ اول این که این کشور غنی سازی در معنای علمی و فنی نمی خواهد، بلکه می خواهد با آن در منطقه امتیازگیری کند، دوم این که به روحیه پادشاهان و مسئولان این کشور برمی گردد. به هر حال آنها دنبال این هستند که ابزارهای مختلف قدرت را در دست داشته باشند اما در وضعیت فعلی معتقدم عامل اول برای اعلام این درخواست مهم تر است. این درخواست برای داشتن دانش و تکنولوژی هسته ای و غنی سازی نیست بلکه عاملی برای بازدارندگی است.
معاون سازمان انرژی اتمی با اشاره به اینکه "شاه آن باشد که در خود شه بود، نی به لشکرها و مخزن شه شود." اظهار نمود: من در عربستان نمی بینم که بخواهد مستقل و بدون وابستگی به کشوری مثل ایران به سراغ غنی سازی برود. بعلاوه سطح رفاه در این کشور آنقدر است که بعید می دانم آنرا رها کنند و به سمت کار سخت فنی با پرتو بروند.
وی درباره ی آینده برجام اظهار داشت: برجام دیگر کارآیی ندارد و بیش از همه برای اروپایی ها و آمریکا این کارآیی از بین رفته است. هدف از برجام بنا بر آن چه غربی ها مدعی هستند ایجاد وقفه در صنعت هسته ای ایران بوده است و اطمینان از این که ایران به سمت ساخت سلاح نمی رود، الان دیگر کل دنیا به این نتیجه رسیده که ایران دنبال ساخت سلاح نیست و این که اصلا دیگر امکان متوقف کردن ایران وجود ندارد.
در دولت فعلی انتظار برای برجام دیگر جایی ندارد
معاون رئیس سازمان انرژی اتمی افزود: عقلای غربی ها این واقعیت که ایران را نمی توان متوقف کرد، فهمیده اند. یک زمانی تمام کارها را متوقف کرده بودیم که برجام بیاید و به مفهوم واقعی کلمه منتظر بودیم از گشایش هایی که در برجام وعده داده شده بود، منفعت ببریم اما در نهایت چه شد؟
فقهی با اشاره به اینکه در دولت فعلی انتظار و نشستن برای برجام دیگر جایی ندارد، اظهار داشت: این امید که توافقی می شود و وضعیت اقتصادی بواسطه آن بهتر می شود، دیگر نیست. هیچ کشوری برای کشور دیگر دلسوزی نمی نماید. برجام دیگر کارکرد لازم را برای غرب ندارد و ما هم باید موضوع دیگری بطورمثال منافع اقتصادی مشترک را موضوع مذاکره نماییم. معتقدم موضوع هسته ای دیگر قابل بحث نیست.
معاون اسلامی تصریح کرد: آن سختی که نباید می کشیدیم و تحریمی که نباید می شدیم صورت گرفت. دیگر یاد گرفتیم در سختی چگونه زندگی نماییم، البته قشری از مردم فشار زیادی را تحمل می کنند و باید به این بخش توجه ویژه شود.
ما جنگی با دنیا نداریم
وی در پاسخ به اینکه جهش صنعت هسته ای کشور در صورت باز شدن فضای سیاسی در چه سطح و سرعتی خواهد بود؟ اظهار نمود: در چنین شرایطی حتما سهم مان از سبد انرژی کشور طی ده سال به ۲۰ درصد می رسد. اشتغال به شدت در این صنعت و کل کشور افزایش خواهد یافت و بواسطه توسعه صنعت هسته ای "مهندسی" کشور رشد پیدا می کند و با صنایع دیگر ارتباطات بیشتری برقرار می نماییم.
فقهی تصریح کرد: تعامل با دنیا امر مثبت و خوبی برای هر صنعتی خصوصاً هسته ای است. باید به سمت تعامل برویم. هر کس نگران حمله ایران به کشور دیگری است، به تاریخ ۳۰۰ سال قبل ایران نگاه کند که کجای تاریخ چنین تجربه ای وجود دارد؟ ما جنگی با دنیا نداریم، اتفاقا به نفع دنیا است با ایران کار اقتصادی کند.
اداره کشور را به افراد علمی بسپاریم
وی در پاسخ به این که سفارش تان به سیاستمداران کشور در مدیریت کشور چیست؟ اظهار داشت: کشور را باید علمی اداره نماییم، باید سهم نیروهای علمی و متخصص در سبد مدیریتی و تصمیم گیری کشور افزایش پیدا کند و کمی هم به نظرم باید نقاط مشترک ملی را تقویت نماییم. مقام معظم رهبری حرف زیبایی گفتند که هر کسی ایران را دوست دارد و قلبش برای ایران می تپد بیاید و دست به کار شود. به صورتی ایشان همه را دعوت می کنند که در اداره کشور سهم داشته باشند. انقلاب هم برای خدمت به مردم آمده است، باید پنجره هایمان را پهن تر و وسیع تر بگیریم.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب