در پی ادامه دار بودن جنگ روسیه و اوكراین رخ خواهد داد؛
خطر امنیت غذایی در کمین خاورمیانه
کارت خوب: قیمت جهانی گندم و خیلی از نهاده های دامی در جهان به سبب حمله روسیه به اوکراین بالا رفته، بنا بر این انتظار می رود کشورهای خاورمیانه برای تامین نیاز خود با مشکلاتی روبرو شوند.
به گزارش کارت خوب به نقل از مهر، تنش بین روسیه و اوکراین از بامداد روز پنجشنبه گذشته تا حالا خیلی از بازارهای جهانی را با نوسانات گسترده روبرو کرده است بطوریکه سهام بازارهای روسیه و آمریکا به شدت سقوط کرد، قیمت نفت مرزهای ۱۰۰ دلاری را درنوردید، قیمت طلا که تا پیش از شروع جنگ به ۱۹۰۰ دلار به ازای هر اونس رسیده بود با شروع جنگ تا ۱۸۷۲ دلار نیز کاهش پیدا کرد تا این که امروز باردیگر روند قیمتی آن افزایشی شد و باردیگر از مرز ۱۹۰۰ دلار گذشت، قیمت گاز و بنزین نیز به شدت بالا رفته است.
یکی دیگر از بازارهایی که با نوسانات قیمتی زیادی روبرو بوده، بازار محصولات کشاورزی است. بطوریکه اغلب غلات و نهاده های دامی افزایش قیمت بی سابقه ای را به خود دیده اند.
یکی از دلیلهای اصلی این امر به این مساله بر می گردد که روسیه و اوکراین خود دو کشور بزرگ تامین کننده محصولات کشاورزی و نهاده های دامی دنیا محسوب می شوند بطوریکه روسیه همراه با اوکراین ۲۹ درصد از صادرات جهانی گندم، ۸۰ درصد از صادرات روغن آفتابگردان و ۱۹ درصد از صادرات ذرت جهان را به خود اختصاص داده اند.
از طرف دیگر معاملات آتی گندم و ذرت آمریکا با محدودیت های معاملاتی روزانه خود افزایش پیدا کرد، در صورتیکه کنجاله سویا به بالاترین میزان خود از سال ۲۰۱۲ رسید و عمدتا به سبب نگرانی ها در مورد عرضه جهانی غلات بوده است، از جانب دیگر قیمت های گندم و ذرت به ترتیب در بازار جهانی با افزایش ۳۰ درصدی و ۲۰ درصدی روبرو شده است.
کارشناسان معتقدند این تنش بین این دو کشور قیمت مواد غذایی را به بالاترین حد خود خواهد رساند بطوریکه از همین حالا روزانه ۵۰ سنت قیمت گندم صادراتی آمریکا افزایش می یابد، قیمت گندم و سویا به بالاترین سطح در ۹ سال قبل رسیده است.
آمارهای صادراتی محصولات غذایی روسیه نشان میدهد خاورمیانه و آفریقا مقصد ۷۰ درصد از صادرات گندم این کشور بوده است، بنا بر این بنظر می رسد کشورهای منطقه در صورت ادامه دار بودن تنش و جنگ این دو زیان زیادی دیده و امنیت غذایی آنها با مشکلات زیادی مواجه شود.
خاورمیانه در شوک حمله روس ها به اوکراین
در پی جنگ روسیه و اوکراین کشورهای خاورمیانه اعلام نموده اند ممکنست در تامین غذا و نان مشکل جدی پیدا کنند. برای اینکه روسیه و اوکراین از بزرگترین تامین کنندگان گندم برای کشورهای این منطقه هستند.
مؤسسه تحقیقات خاورمیانه هشدار داده است که اگر جنگ سبب اختلال در عرضه گندم شود، جهان عرب متضرر خواهد شد. اکنون کشورهای منطقه دنبال جایگزین پیدا کردن هستند تا بتوانند گندم و غلات مورد نیاز خودرا از این کشورها وارد کنند.
براساس اعلام مؤسسات بین المللی و تحقیقاتی جنگ در سوریه موجب گرسنگی ۱۲.۴ میلیون سوری شده است. و این در حالی بوده است که این کشور تا سال ۲۰۱۱ که درگیر حمله داعش شد، از نظر گندم خودکفا بود. گفته شده است جنگ اوکراین سبب افزایش گرسنگان در کشورهای منطقه خاورمیانه شود.
از طرف دیگر ادامه دار بودن جنگ روسیه و اوکراین مصر بعنوان بزرگ ترین وارد کننده گندم در جهان احتمالاً به شدت تحت تأثیر قرار خواهد گرفت. پرجمعیت ترین کشور عربی که ۱۰۲ میلیون نفر را در خود جای داده حدود ۱۲.۵ میلیون تن گندم را در فاصله سالهای ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۱ میلادی وارد کرده که تقریباً ۸۵ درصد آن از روسیه و اوکراین بود.
"هشام عبدالدهاب" یکی از اعضای بخش غلات در اتاق تجاری قاهره می گوید: «در صورت وقوع جنگ بین روسیه و اوکراین این وضعیت به شدت بر مصر تأثیرگذار خواهد بود. بخش مهمی از واردات گندم ما از آن دو کشور صورت می گیرد.»
با این حال مصر، بزرگترین واردکننده گندم جهان، روز پنجشنبه به سبب تقاضای کم برای صادرات گندم در بازارهای جهانی و افزایش قیمت ها در پی حمله روسیه به اوکراین مناقصه بین المللی برای واردات را کنسل کرد.
ابراهیم عشماوی دستیار اول وزیر تجارت مصر می گوید: مصر دارای ذخایر راهبردی گندم است که هم اکنون برای حدود ۴.۵ ماه کفایت می کند و امسال نیز ۴ میلیون تن گندم از کشاورزان محلی خریداری خواهدنمود که تا اختتام امسال نیازهای کشور را تامین می کند.
واردات گندم از اوکراین
با تمامی این اوصاف انتظار می رود که الجزایر، تونس و لیبی نیز که واردکنندگان عمده گندم هستند تحت تأثیر این جنگ قرار گیرند.
الکس اسمیت، پژوهشگر و تحلیلگر موادغذایی و کشاورزی مؤسسه بریک تورو ایالات متحده آمریکا نیز می گوید: لبنان سالانه ۷۰۰ هزار تن محصول گندم از اوکراین را وارد میکند که این واردات برابر با ۵۰ درصد منابع غذایی آنان است.
در لیبی، جایی که گندم از موادغذایی حیاتی جمعیت این کشور است، ۴۳ درصد واردات این محصول از مبدا اوکراین صورت می گیرد، در تونس نیز وضعیت مشابهی حکمفرماست.
الکس اسمیت می گوید: "تونس حدود ۳۲ درصد گندم خودرا از اوکراین تامین می کند و بطور کلی ۱۴ کشور در جهان حداقل ۱۰ درصد از واردات گندم خودرا از اوکراین انجام می دهند.
نشانه های فاجعه کمبود گندم در یمن نیز قابل مشاهده می باشد بطوریکه این کشور از قحطی رنج می برد. در همین خصوص مدیر اجرائی برنامه جهانی غذا می گوید: اوضاع یمن قبل از جنگ هم بسیار بد بود و تأثیر این جنگ، به شدت فاجعه بار خواهد بود، برای اینکه برنامه جهانی غذا نیمی از غلات خودش را از روسیه و اوکراین تامین می کند.
سودان هم که از روسیه و اوکراین، گندم وارد می کند، از کاهش ذخایر ارزی اش از زمان کودتای ماه اکتبر گذشته رنج می برد و کمک های بین المللی به آن هم متوقف شده است، به دنبال راهکار برای تامین امنیت غذایی خود است.
الجزایر هم که دومین مصرف کننده بزرگ گندم در آفریقاست در این زمینه سکوت کرده است، هر چند که دولت الجزایر می گوید این درگیری تأثیری بر آن نخواهد داشت و سیاست متنوع ساختن شرکای تجاری در واردات گندم را در پیش خواهد گرفت.
سازمان خواربار و کشاورزی سازمان ملل متحد (فائو) قبل از شروع آخرین درگیری ها میان روسیه و اوکراین در مورد افزایش ناگهانی قیمت ها هشدار داده بود و اعلام نموده بود که بهای مواد غذایی در سال ۲۰۲۱ به بالاترین رقم در ده سال قبل رسیده است.
جهان عرب که هنوز از اثرات همه گیری و خشکسالی های شدید چندین کشور شمال آفریقا نتوانسته است قد راست کند، حالا بر اثر این جنگ با بیشترین افزایش قیمت محصولات روبه رو خواهد شد.
در این منطقه نان ارزان ترین ماده غذایی موجود برای مردم است. کارشناسان منطقه ای از بالا گرفتن خشم عمومی بر اثر افزایش قیمت مواد غذایی سخن می گویند که یکی از عوامل اعتراضات و خیزش مردمی موسوم به بهار عربی در سال ۲۰۱۱ بود.
صادرات گندم روسیه
علاوه بر اوکراین، یکی دیگر از تولیدکنندگان اصلی بازار گندم جهان روسیه است که در ۲۰ سال قبل توانسته است از واردات ۵۰ درصدی گندم رهایی یافته و علاوه بر خودکفایی گندم زیادی به بازارهای جهانی صادر کند.
در حقیقت روسیه اصلی ترین تولیدکننده گندم در جهان است که سالانه حدود ۳۵ میلیون تن گندم صادر می کند و بالاتر از رتبه اوکراین، پنجمین صادرکننده گندم جهان قرار دارد.
با شروع حملات به اوکراین، تقاضا برای گندم روسیه افزایش ناگهانی پیدا کرده است و موجب بروز نگرانی هایی در حوزه مواد غذایی در جهان شده است.
بنا به گزارش رصدخانه پیچیدگی های اقتصادی (او ای سی)، سایت بررسی داده های تجارت بین المللی، دو کشور روسیه و اوکراین با هم بطور متوسط یک چهارم محصول گندم جهان را تولید می کنند و این ماجرا برای مصر که بزرگ ترین واردکننده گندم در جهان است دورنمای نگران کننده ای است.
روسیه منبع اصلی تامین کننده گندم مصر است که بنا بر آخرین گزارش انتشار یافته از وزارت کشاورزی آمریکا حدود ۸۰ درصد از گندم وارداتی این کشور را فراهم می آورد و بعد از آن اوکراین قرار دارد.
روزنامه الاهرام به نقل از نادر سعد، سخنگوی دولت مصر هشدار می دهد که بحران میان اوکراین و روسیه می تواند موجب کاهش ذخایر گندم کشور شود و از مردم می خواهد که نان را با صرفه جویی بیشتری مصرف کنند تا ناچار به جیره بندی نشوند.
بر اساس آنچه از منابع خبری دریافت شده است در صورت ادامه دار بودن این جنگ مشکل تامین غلات برای کشورهای منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا تشدید خواهد شد برای اینکه عملاً برای تامین غلات جایگزینی در کوتاه مدت وجود ندارد.
امین محمودی؛ خبرنگار اقتصاد بین الملل
منبع: كارت خوب
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب