چیزی که همه مردم آنرا دوست دارند
کارت خوب: به گزارش کارت خوب، حمید مبشر با اعلان اینکه شعر تنها چیزی که همه مردم آنرا دوست دارند می گوید: نسل نو دیگر رغبتی را که نسل های قبلی نسبت به شعر داشتند، ندارد؛ ولی خب، فضا همچنان فضای فرهنگ و هنر و ادبیات است. ما ناامید نیستم.
این شاعر افغانستانی که با کتاب «کوچه بارانی اشراق» در بخش کلاسیک شعر بزرگسال جشنواره شعر فجر به عنوان شایسته تقدیر شناخته شده است، در گفت و گو با ایسنا درباره ی این مجموعه شعر اظهار داشت: مجموعه «کوچه بارانی اشراق» شامل برخی از غزل های من است که در چهار - پنج سال اخیر سروده شده اند، همین طور چند مثنوی، دوبیتی و چند شعر نو نیز در این مجموعه وجود دارد. این شعرها در فضاهای متفاوتی هستند؛ بطورمثال یک بُعدش مسائل اجتماعی افغانستان است، یک بُعدش واگویه های شخصی و رنج هایی که ما به عنوان انسان اجتماعی داریم است، تعدادی هم در فضای دینی و تأملات معرفتی است.
او سپس درباره ی وضعیت شعر در کشور افغانستان اظهار داشت: باتوجه به تحولات جدی که در این کشور پیش آمده، وضعیت شعر و ادبیات خیلی خوب نیست؛ برای اینکه بیشتر شاعران و فعالان ادبیات به اروپا و آمریکا، برخی هم به ایران و پاکستان مهاجرت کرده اند و دیگر آن اجتماعات و محافلی که در کابل، مزارشریف و هرات داشتیم، نیست.
مبشر با اعلان اینکه کارهای ادبی در افغانستان حمایت نمی گردد، اضافه کرد: حکومتی که آنجا مستقر است بسیاری از ادبیات استقبال نمی نماید. البته وضعیت شعر و شاعران افغانستانی در ایران خوب است؛ برای اینکه کارهای شاعران مهاجر به روال سابق ادامه دارد. مجموعه هایی در مشهد، تهران و قم جلسات مستمر هفتگی، محافل ادبی و جلسات نقد برگزار می کنند و وضعیت راضی کننده ای در ایران جریان دارد.
این شاعر درباره ی وضعیت شاعران مهاجری که از فضای زبان فارسی دور شده اند و تأثیری که این مساله بر شعرهایشان دارد، اظهار داشت: همچنان که شاعران ایرانی مدتی بعد از مهاجرت به کشورهای اروپایی تحت تأثیر فضای آنجا قرار گرفتند و به آن صورت کارهای شعری نداشتند این اتفاق برای شاعران افغانستانی نیز افتاد؛ ما شاعران افغانستانی ای در ایران داشتیم که خیلی به روز بودند و کارهای جدید داشتند؛ اما از زمانی که به اروپا رفته اند، محو آنجا شده اند که خب طبیعی است؛ زبان فارسی در آنجا رونقی ندارد.
او با اشاره به شاعرانی که در غرب همچنان شعر می گویند، اظهار داشت: آن انتظاری را که ما از شاعران حاضر در ایران و افغانستان داریم، از شاعرانی که به اروپا رفته اند نباید داشته باشیم؛ برای اینکه آنها فضای دوگانه ای را به لحاظ فرهنگی دارند تجربه می کنند. این شاعران با فرهنگ دیگری آشنا شده اند که گاه با فرهنگ ما تضاد دارد و گرفتار دوگانگی شده اند. متأسفانه وضعیت اینگونه است.
او درباره ی «بحران مخاطب شعر» که بعضاً مطرح می شود، نیز اظهار داشت: این موضع خیلی سخت است؛ ما از یک طرف می بینیم که شعر همچنان رونق گذشته را دارد، از جانب دیگر تحت تأثیر شبکه های اجتماعی از رونقش نسبت به گذشته کاسته شده و نسل نو دیگر رغبتی را که نسل های قبلی نسبت به شعر داشتند، ندارد؛ ولی خب، فضا همچنان فضای فرهنگ و هنر و ادبیات است. ما ناامید نیستم.
مبشر سپس با تکیه بر تأثیرگذاری شبکه های اجتماعی بیان کرد: شبکه های اجتماعی آدم ها را به نحوی آشفته و مقداری پراکنده کرده است و مانند سابق بر شعر تمرکز ندارند. البته وضعیت ایران نسبت به افغانستان و تاجیکستان به عنوان حوزه های زبان فارسی بهتر است؛ برای اینکه مهد زبان است و زبان در این کشور بالنده است. ممکنست گاه گرفتار افت وخیز شود؛ اما زمین نمی خورد. به نظرم ایران به زودی به فضای سابق برمی گردد؛ برای اینکه یکی از خاصیت های شعر این است که همه شاخه های اجتماعی، سیاسی و افکار مردم را در بر می گیرد و شعر تنها چیزی است که همه مردم آنرا دوست دارند؛ از بقال تا کارگر و کارمند. بااینکه در مقایسه با هنرهای دیگر چندان استقبال نمی شود؛ اما همچنان گزاره قابل توجهی در همه دوره ها بوده است.
او درباره ی این که امروزه شعر می تواند پاسخگوی نیازهای انسان امروز باشد یا نه اظهار داشت: تحولات سریعی در کشور اتفاق می افتد و هر روز فضای جدیدی در کشورمان به وجود می آید و هر روز یک نیاز جدید خلق می شود، نیازها روزبه روز بیشتر می شود و شعر می تواند قسمتی از نیازها را پاسخگو باشد اما نمی تواند همه نیازها را پاسخ دهد. بهتر است شعر فارسی روی مفاهیم انسانی تمرکز داشته باشد. البته یکی از اصول اصلی شعر فارسی بحث های معرفتی و دینی و نیازهای شناختی انسان است.
این شاعر با اعلان اینکه شعر فارسی تحت تأثیر ترجمه شعر غرب است، آنرا مشکلی برای ادبیات خواند و اظهار داشت: مشغولیت های ذهنی شاعران بر فرد متمرکز شده و دیگر از فضای اجتماعی دور می شوند و آن اصالتی را که باید داشته باشند نمی توانند حفظ کنند. اگر به گذشته شعری مان نگاه نماییم شاعرانی چون مولوی، حافظ و فردوسی به مفاهیم والای انسانی پرداخته اند و حرفی برای گفتن دارند که می تواند الگو باشد. شاعران می توانند با بهره بردن از این مفاهیم، فضای جدیدی خلق کرده و توجه نسل جوان را به سمت مفاهیم انسانی و معرفتی رهنمون کنند.
او با اشاره به این که متولیان امور هنری و رسانه ها می توانند به شعر جهت دهند، اظهار داشت: بطور کلی نیازمند جهت دهی عمومی فرهنگ هستیم؛ فرهنگ را می توان قالب گیری کرد و الگو داد.
حمید مبشر در آخر درباره ی مشکلاتی که یک شاعر مهاجر در ایران برای انتشار کتاب و شعر دارد، اظهار داشت: آدمی که از مأمن اصلی اش به سرزمین دیگر مهاجر می شود با مشکلاتی مواجه می شود. این امر بطورکامل طبیعی است. ما در ایران مشکل اقامت، بیمه، اشتغال و مسکن داریم که خب اینجا قوانین خاصی برای مهاجران وجود دارد؛ اما همکاری هایی هم بوده است. ما توانسته ایم در محافل ادبی و هنری حضور بیابیم و آثار و کتاب های مان منتشر شود. من فضا را مناسب می بینم و برای کارهای ادبی و فعالیت در عرصه ادب فارسی مشکلی وجود ندارد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب