رئیس سازمان اداری و استخدامی تشریح كرد:

نتایج انتشار كرونا در نظام اداری و استخدامی كشور

نتایج انتشار كرونا در نظام اداری و استخدامی كشور

به گزارش كارت خوب یك مقام مسئول، ضمن اشاره به ابعاد تأثیر انتشار كرونا بر نظام اداری بر تسریع توسعه دولت الكترونیك در برقراری ارتباط بین دستگاه ­ها برای كاهش ترددهای مردم و رجوع كنندگان بین ادارات تاكید نمود.


به گزارش کارت خوب به نقل از سازمان ادارای و استخدامی، با عنایت به شرایط حاکم بر کشور و شیوع بیماری کرونا و تأثیر آن بر نظام اداری و از طرفی ضرورت اتخاذ راه کارها و تدابیر مناسب، جمشید انصاری، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور در مبحث نظام اداری و تاثیرات انتشار کرونا ابعاد مختلف را مورد بررسی قرار داده است که از نظراتان می گذرد: تاثیر و نتایج بیماری کرونا بر نظام اداری کشور چیست؟ پاندمی کرونا با ویژگی­ هایی که دارد و الزاماتی که در تعاملات بین انسان­ها بوجود آورده است، زندگی اجتماعی مردم را تحت تأثیر قرار داده و نظام اداری هم بعنوان بخش مهم و اساسی جامعه که وظیفه عرضه خدمات به مردم و راهبری برنامه ­های توسعه در زمینه ­های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و حوزه عمومی را بر عهده دارد، از این تأثیر مستثنی نبوده است. لزوم رعایت پروتکل های بهداشتی و فاصله­ گذاری اجتماعی که تهیه و ابلاغ دستورالعمل­های بهداشتی مختلف در سطح گسترده برای محیط ­ها و فعالیت­ های مختلف را به دنبال داشت تاثیرات جدی در نحوه و شرایط فعالیت محیط­های اداری، اقتصادی و خدماتی گذاشته است. اگر بخواهیم تاثیرات شیوع بیماری کرونا بر نظام اداری را دقیق ­تر بیان نماییم لازم است از چند منظر مبحث را مورد بررسی قرار دهیم. با عنایت به لزوم رعایت فاصله­ گذاری اجتماعی، دستگاه ­های اجرایی و کل نظام اداری ملزم به تدارک و تمهید امکانات و ساز­ و­ کارهایی شدند که پیش از این بیماری، برنامه مشخصی برای آنها در دستور کار نبود. استفاده بیشتر از دورکاری کارکنان با هدف کاستن از تراکم حضور آنان در محیط های اداری و کمک به سیستم­ های حمل ­و ­نقل عمومی که به تدارک زیرساخت ­ها و امکانات دورکاری کارکنان از جانب دستگاه ­ها منجر گردید. تدارک امکانات و برنامه­ های خاص برای ارتقای سطح بهداشت محیط و کارکنان از قبیل تهیه و توزیع ماسک و مواد بهداشتی، تعطیلی فعالیت محیط­های عمومی ادارات مانند آبدارخانه، غذاخوری و آشپزخانه، نمازخانه، اجتماعات و همایش ­های اداری تا اعمال کنترل های مقدماتی برای حصول اطمینان از عدم ابتلای کارکنان حاضر در ادارات همچون این تمهیدات است. لزوم تسریع در توسعه دولت الکترونیک و برقراری ارتباط بین دستگاه ­ها و سامانه­ های مختلف برای کاهش ترددهای مردم و رجوع کنندگان بین ادارات، گسترش جلسات مجازی و وبینارها برای انجام هماهنگی­ های بین دستگاهی که منجر به استقرار سامانه ­های مورد نیاز عرضه خدمات الکترونیکی، شامل سامانه­ های تعریف شده قبلی و سامانه­ های مورد نیاز شرایط فعلی مانند تکمیل برنامه میز­ خدمت در دستگاه ­های خدمت­رسان شده است. کاهش رجوع حضوری ارباب رجوع و خدمت­گیرندگان به دستگاه­های اجرایی و محیط­ های اداری از اهداف و اولویت های سازمان در این برنامه ریزی ها بوده است. تاثیرپذیری بخش قابل توجهی از فعالیت­ های جاری و متداول نظام اداری مانند جلسات عمومی و همایش­ ها، جلسات کمیسیون ­ها و شوراها، سفرهای استانی مسؤلان و حضور آنان در مراسم­ ها و جلسات استانی و حتی جلسات دولت و کمیسیون ­های مربوطه، مجلس شورای اسلامی و کمیسیون­ های آن، از این شرایط که منجر به اتخاذ تمهیدات جدیدی در نظام تصمیم ­سازی و تصمیم­ گیری کشور شده است. بنابراین همان گونه که زندگی عادی مردم در اثر شیوع این بیماری دستخوش تغییرات جدی شده و به نظر می­رسد تا مدت­ها ماندگار باشد، می ­توان گفت این تاثیرات در نظام اداری هم بسیار جدی، عمیق و ماندگار خواهد بود و به تغییرات اساسی در روش­ های انجام کار دستگاه­های اجرایی و حتی اولویت ­گذاری آنها در انجام مأموریت ­ها و وظایف منجر خواهد شد. کرونا سبب شکل گیری مراجع جدید تصمیم گیری مانند ستاد ملی مدیریت بیماری کرونا شده است. این مراجع تصمیم هایی اتخاذ می کنند که مستقیما نظام اداری را تحت تأثیر قرار می دهد و از سویی امکان دارد این تصمیمات از سطح کارشناسی و منطبق با واقعیت های نظام اداری برخوردار نباشد. با عنایت به این که آخر مشخصی برای این بحران نمی توان در نظر گرفت، سازمان اداری و استخدامی کشور چه برنامه ها و اقداماتی را در ارتباط با این مساله باید در دستور کار خود قرار دهد؟ هنگامی که این بیماری در کشور شناخته شد و وضعیت اپیدمیک به خود گرفت هم زمان در خیلی از کشورها اقدامات محدودکننده مانند قرنطینه شهرها تا اعمال محدودیت در رفت و آمد و تماس و... در دستور کار دولت ها قرار گرفت. ناشناخته بودن بیماری و فقدان گزارش های روشن از نتیجه بخش بودن این گونه اقدامات در دیگر کشورها و شرایط خاص فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی کشور، این واقعیت را دیکته کرد که باید نوعی مدیریت خاص بر این شرایط طراحی و مستقر شود؛ «ستاد ملی مدیریت کرونا» برآیند این شرایط بود، ستادی که بتواند اختیار وضع محدودیت ها، بایدها و نبایدها را در سطح کلیه فعالیتهای جامعه داشته باشد و همه دستگاه های مسئول را برای مقابله با این پدیده به صورت هماهنگ راهبری کند و قادر باشد با سرعت عمل تصمیم گیری کند و یا تصمیم ها و مقررات موجود را مورد تجدیدنظر قرار دهد. تشکیل این ستاد با تصویب شورایعالی امنیت ملی، تصمیمی درست و کارآمد بوده است. نوع مدیریت و راهبری ستاد از ابتدا به این گونه بوده که پیشنهادها در حوزه های تخصصی توسط دستگاه مسئول همان حوزه عرضه می شود و از پشتوانه کارشناسی هم برخوردار می باشد. در تصمیمات ستاد هم همیشه بر امکان پذیر بودن اجرای تصمیمات ستاد از جانب مردم و مخاطبان تاکید می شود؛ بنابراین بخش قابل توجهی از تصمیمات ستاد، کارشناسی شده و منطبق بر واقعیت های جامعه ایران است و توانسته نسبت به کنترل و مهار شیوع بیماری موفق شود. در فروردین و تیر که اوج بیماری بود، ستاد توانست با تصمیماتی که اتخاذ نمود و محدودیت هایی که در زمینه های مختلف اعمال نمود و هم تجهیز امکانات کشور، شرایط را کنترل کند و به تدریج قابلیت تطابق جامعه، بنگاه ها، مراکز فعالیت اقتصادی و دستگاه های اجرایی و بخصوص مردم، با شرایط بیماری و هم با تصمیمات ستاد افزایش یافت؛ البته هم اکنون و با گذشت بیشتر از شش ماه از شروع فراگیری بیماری، قابلیت های بهتری برای مدیریت بیماری در ستاد و دستگاه های اصلی مانند وزارت بهداشت و درمان، وزارت کشور و استانداری ها بوجود آمده است. با توجه به تفاوت شدت انتشار کرونا در مناطق مختلف کشور، به نظر شما برای مقابله با این بیماری، الگوی مدیریتی متمرکز مناسب تر است یا غیرمتمرکز (استانی)؟ به نظر می آید روند گسترش یا مهار بیماری کرونا هنوز قابل پیشبینی نیست. ناشناخته بودن این ویروس و رفتارهای آن بگونه ای است که علاوه بر تصمیمات ثابت و عمومی مانند رعایت فاصله گذاری اجتماعی و ضوابط و پروتکل های بهداشتی که ابلاغ گردیده یا می شود، نوعی محدودیت های اقتضایی و متناسب با شرایط منطقه ای را هم ایجاب می کند، ولی لزوما به معنای واگذاری مسئولیت و اختیار کلی مدیریت بیماری به استان ها نیست. به علت به هم پیوستگی مناطق کشور و عدم امکان کنترل ترددهای بین شهری و استانی، سیاست گذاری و تصمیم گیری ملی در بخش مهمی از کار لازم و البته کارسازتر است و این مورد منافاتی با تفویض بخشی از اجرای برنامه ها و تصمیمات و یا واگذاری برخی اختیارات تصمیم گیری به استان ها ندارد. هم اکنون، روش کار به شکلی توزیع اختیارات بین ستاد در مرکز و ستادهای استانی است و در مواردی هم که استان ها با عنایت به شرایط ویژه نیازمند اتخاذ تصمیمات خاص باشند، مراتب به وزارت کشور منعکس و با تصمیم گیری مشترک وزرای کشور و بهداشت و درمان و موافقت آنها اجرایی می شود؛ ولی آنچه در عمل اتفاق افتاده است، شباهت وضعیت و شرایط بیماری در اغلب مناطق کشور است که تصمیمات و اقدامات واحد را موثرتر نموده است. برخی از فعالیت­ های اداری مانند فعالیت کانون­ های ارزیابی، تعیین صلاحیت حرفه­ای، آموزش ­های بدو و حین خدمت و مصاحبه ­های استخدامی، بر مبنای حضور مستقیم افراد طراحی شده ­اند؛ با عنایت به شرایط کنونی، آیا برنامه ­ای برای اجرای این­گونه فعالیت ­ها در نظر گرفته شده است؟ تأثیر آن بر آزمون­ های فراگیر استخدامی چگونه خواهد بود؟ به طورکلی شرایط بیماری بر روند فعالیت ­های دستگاه ­های اجرایی اثرگذار بوده و به تغییراتی در برنامه ­ها یا نحوه اجرای آنها منجر گردیده است. در فعالیت ­های اجرایی سازمان هم جهت­ گیری بر استفاده از فضای مجازی و بستر الکترونیکی بوده و بخش قابل توجهی از فعالیت­ ها مانند آموزش کارکنان و مدیران و تشکیل جلسات توجیهی به صورت وبینار طراحی و اجرا شده است. برخی اقدامات مانند برگزاری کانون ­های ارزیابی، چون امکان اجرای کامل آنها به صورت مجازی فراهم نیست، در دستگاه های اجرایی متوقف یا کند شده است و بخش های مربوط در سازمان در حال چاره اندیشی و برنامه­ ریزی مجدد در مورد روش اجرای آنها هستند. بعضی روش ها برای تداوم این فعالیت ها در حال اجرای آزمایشی و به صورت محدود بوده تا در صورت نتیجه بخش بودن به صورت روش جایگزین اعمال شوند. در مورد آزمون استخدامی فراگیر، با عنایت به این که مجری این آزمون­ ها سازمان سنجش آموزش کشور است و این سازمان تجارب گوناگونی در برگزاری کنکور در همین سالجاری دارد، به نظر نمی ­رسد مشکلی در اجرای این آزمون­ها وجود داشته باشد. اساسا شرایط کرونا بر برنامه و فرآیند نیازسنجی و صدور مجوزهای استخدامی و دیگر فعالیت ­های قانونی سازمان اداری و استخدامی کشور اثرگذار نبوده است و چنانکه بیان شد لازم است در مورد روش اجرای مصاحبه ­های استخدامی راه کارهایی متناسب با بایدها و نبایدهای شرایط بیماری تعریف شود؛ هم اکنون این مصاحبه ها با رعایت فاصله­ گذاری و پروتکل ­های بهداشتی و با تعیین وقت قبلی و در زمان معین انجام می شود و مشکل خاصی هم به سازمان گزارش نشده است. از اپیدمی کرونا چه درس ­هایی می توان آموخت؟ نقاط قوت و ضعف نظام اداری کشور در مقابل این بیماری و موارد مشابه چیست؟ نظام اداری چگونه باید تاب­ آوری خویش را در این شرایط و شرایط مشابه افزایش دهد؟ شیوع بیماری کرونا و الزاماتی که در کلیه فعالیت­های اجتماعی ایجاد کرد، تاثیرات جدی در تغییر روش انجام تمام فعالیت­ ها خواهد داشت و شاهد تغییر در سبک زندگی مردم و نوع و روش انجام فعالیت­ های اداری، کسب وکارها و نحوه تعامل نظام اداری با مردم در آینده خواهیم بود. این شرایط، تحقق دولت الکترونیک را شتاب خواهد داد و آثار خویش را در نظام اداری خواهد داشت. در مقایسه با دیگر بخش­ های جامعه، نظام اداری توانست با سرعت خویش را با شرایط جدید تطبیق دهد و تاب­آوری قابل قبولی داشته باشد، بخصوص دستگاه ­هایی مانند وزارت صمت و شهرداری­ ها، وزارت کشور و استانداری ­ها و وزارت بهداشت و درمان که مسئولیت تصمیم ­گیری و اقدام میدانی در این حوزه را داشتند؛ در این خصوص خیلی خوب عمل نمودند. البته نقاط ضعفی هم وجود داشته است که به سرعت در رفع آنها اقدام شد. افزایش تاب­آوری نظام اداری در این حوزه و موارد مشابه بیشتر به نوع راهبری آن مربوط است و کمتر به تغییر در نظام ­ها و فرایند­های داخلی برمی­گردد. تجربه فعالیت ستاد ملی مدیریت کرونا باید مستندسازی و برای شرایط فعلی که به نظر تا آخر سال ادامه دارد، نقاط ضعف تصمیمات ستاد شناسایی و با بررسی ­های کارشناسی رفع شوند. تمام دستگاه ­های اجرایی هم باید دنبال راه ­های جدید برای انجام فعالیت و عرضه خدمات با رعایت کامل­تر اصول فاصله ­گذاری اجتماعی باشند؛ در این حوزه توسعه دولت الکترونیک و تسریع در استقرار سامانه ­های مورد نیاز خدم ت­رسانی به مردم می­ تواند تاب ­آوری آنرا در صورت ادامه شرایط افزایش دهد و خستگی و تحلیل نیروی انسانی دولت را که به صورت مستقیم درگیر مدیریت بیماری هستند (به­ ویژه کادر درمانی کشور) کم کند. البته باید علاوه بر قدردانی از عوامل موثر در مدیریت و کنترل بیماری، تصمیماتی هم در مورد جبران خدمات پرارزش آنها متناسب با حضور و فعالیت در عرصه مقابله با بیماری اتخاذ شود تا هم سبب دلگرمی شده و هم پایداری و استقامت آنها مورد توجه قرار گرفته باشد. از ابتدای شیوع بیماری، نظام اداری و مشخصا سازمان اداری و استخدامی کشور چه اقداماتی در این حوزه انجام داده است؟ سازمان اداری و استخدامی کشور بعنوان یکی از اعضای ستاد ملی مدیریت کرونا که در کمیته اداری مسئولیت نهایی کردن تصمیمات کارشناسی برای نظام اداری را بر عهده داشته و در طول دوره شیوع بیماری، نظرات کارشناسی خویش را در مورد اقدامات موردنیاز در نظام اداری به ستاد عرضه کرده و این نظرات مبنای اتخاذ تصمیمات ستاد ملی مدیریت کرونا بوده است. کلیه تصمیماتی که در زمینه نحوه انجام فعالیت ادارات، ساعت فعالیت واحدهای اداری و نحوه حضور و فعالیت کارکنان در ادارات و به تازگی تصمیماتی که در مورد اعمال مجازات اداری در مواردی که کارکنان شیوه نامه های بهداشتی و ضوابط ابلاغی ستاد را مراعات نکرده و در انجام آنها کوتاهی و تخلف کنند، از جانب ستاد ملی مدیریت کرونا اتخاذ شده است مبتنی بر نظرات کارشناسی این سازمان بوده است. در کنار این موضوع، صدور بخشنامه ­ها و دستورالعمل­ های راهبری نظام اداری که به استناد اختیارات قانونی سازمان و یا مصوبات و تکالیف ستاد ملی انجام شده است، نقش موثری در هماهنگی نظام اداری برای اقدام یکپارچه و موثر در این شرایط داشته است. سازمان در ابتدای کار، با صدور بخشنامه نحوه فعالیت دستگاه های اجرایی و کارکنان در اسفند سال قبل و متعاقبا با اصلاح تصویب­نامه نحوه انجام دورکاری در هیات وزیران، صدور بخشنامه ­های مورد نیاز برای تعیین و تنظیم ساعات کاری و نحوه حضور کارکنان در دستگاه های اجرایی متناسب با شرایط گسترش بیماری در سه مرحله، ابلاغ دستورالعمل ­های بهداشتی نحوه فعالیت و رعایت فاصله ­گذاری هوشمند در محیط کار و برای کارکنان، نحوه رسیدگی به تخلفات اداری کارکنان در صورت عدم رعایت ضوابط ابلاغی در دوران کرونا، تدوین و تصویب آئین نامه تعیین مصادیق شهید برای کارکنان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی که مستقیما درگیر مقابله با بیماری هستند و هم نحوه اعمال اولویت های استخدامی برای کارکنان شرکتی و قراردادی که درگیر مقابله مستقیم با بیماری هستند اقدامات لازم را انجام داده است. آنچه مهم و ارزشمندتر است اقدام سازمان برای جمع­بندی تجارب و اقدامات انجام شده در این دوران و تنظیم یک شیوه­نامه جامع برای نحوه عمل دستگاه­ های اجرایی در صورت ادامه وضعیت و هم شرایط مشابه است که در مراحل پایانی قرار دارد و امیدواریم با ابلاغ آن در شهریور، مجموعه منسجمی که همه ابعاد فعالیت­ های نظام اداری را مشخص نماید در اختیار همگان، بخصوص مدیران، کارکنان و خدمت گیرندگان نظام اداری و ارباب رجوع قرار گیرد.


منبع:

1399/07/15
11:53:33
5.0 / 5
1651
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)

تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
لطفا شما هم نظر دهید
= ۲ بعلاوه ۵
کارت خوب

کارت ویزیت خوب