گزارش كارت خوب؛
ترانزیت دریایی، گزینه بی ضرر برای ایران
جمهوری اسلامی ایران ازجمله کشورهایی است که به لحاظ قرار گرفتن در موقعیت جغرافیایی مناسب از مزایای ترانزیتی خوبی بهره مند است.
به گزارش کارت خوب به نقل از مهر جمهوری اسلامی ایران ازجمله کشورهایی است که به لحاظ قرار گرفتن در موقعیت جغرافیایی مناسب از مزایای ترانزیتی خوبی بهره مند است و با گسترش شبکه حمل و نقل و ارتباط مطمئن و کارآمد می تواند از این مزایا در جهت افزایش درآمدهای ارزی و ارتقای موقعیت استراتژیک خود در منطقه به نحو مطلوب استفاده نماید.
خلیج فارس در جنوب ایران، کشورهای عمده‌ی تولیدکننده نفت جهان را درخود جای داده است. این منطقه گلوگاه انرژی جهان به حساب می آید. در شمال ایران هم دریای خزر که بهترین پل ارتباطی میان کشورهای ایران، روسیه، قزاقستان، ترکمنستان و آذربایجان است می تواند نقش مهمی در تجارت میان این کشورها ایفا کند. از طرفی ایران از غرب و شرق هم با کشورهای عراق، ترکیه، پاکستان و افغانستان همسایه است.
به عبارتی ارتباط ایران با ۱۵ کشور جهان از راه مرزهای آبی و خاکی برقرار می شود و درعین حال هم به نوبه خود می تواند نقش پل ارتباطی میان این کشورها را (با یکدیگر و سایر مناطق جهان) ایفا کند. از سوی دیگر این کشورها جمعیت بزرگی را در خود جای داده و از درآمدهای زیادی هم برخوردار می باشند که این عامل هم به نوبه خود علاوه بر دراختیارداشتن منابع وثروت های ملی خدادادی می تواند عامل توسعه ترانزیت و تجارت درمنطقه باشد. ارتباط کشورهای آسیای میانه با خلیج فارس و همینطور برقراری رابطه تجاری بین شرق آسیا با کشورهای اروپایی از راه ایران بسیار مقرون به صرفه است، به نحوی که خیلی از این کشورها به دنبال آن هستند تا چنین روابطی را از راه ایران برقرار کنند.
ظرفیت حمل و نقل دریایی ایران
ایران دارای ۱۱ بندر بازرگانی با ظرفیت ۱۸۶ میلیون تن کالا است. همینطور تمام ناوگان های جمهوری اسلامی توان جابجایی بیشتر از ۶.۵ میلیون تن کالا را در سطح بین المللی دارند. با این که وسعت دریایی ایران بیشتر از وسعت دریایی کشورهای حوزه خلیج فارس است، اما جایگاه حمل و نقل دریای کشور در میان این کشورها هنوز پایین تر بوده و آنها کالای بیشتری را جابه جا می کنند.
انواع روش های حمل و نقل دریایی ایران
ایران به علت موقعیت جغرافیایی مناسب امکان انجام تمام روش های حمل و نقل دریایی را دارد، یکی از این روش ها کراس استافینگ است.
روش کراس حمل و نقل کراس استافینگ (Cross Stuffing)
این روش زمانی به کار برده می شود که امکان ارسال کالا از راه دریا به کشوری میسر نباشد؛ بگونه ای که کالا ابتدا از طریق زمینی وارد بندر شده و سپس کانتینر آن به کشتی ترانزیت منتقل می شود.
روش حمل و نقل چارترینگ (Chartering)
یکی دیگر از انواع روش های حمل و نقل دریایی ایران روش چارترینگ است. از این روش زمانی استفاده می شود که بارها بسیار بزرگ و حجیم باشند و امکان بسته بندی آنها وجود نداشته باشد. برای حتما باید کشتی های باربری اجاره شوند.
روش حمل و نقل ترانشیپ (Transhipment)
در این روش از حمل و نقل، کالاها از یک کشتی به کشتی دیگر منتقل می شوند. زمانی این روش اتخاذ می شود که یک بندر به صورت مستقیم قادر به حمل دریایی کالا نباشد، بگونه ای که امکان دارد فضای کافی برای ورود کشتی های ترانزیتی نداشته باشد.
روش حمل و نقل گروپاژ (groupage)
یکی از روش های رایج در حمل و نقل دریایی ایران روش گروپاژ است. در این روش چند تاجر با یکدیگر قرارداد امضا کرده و کالاهای خویش را به صورت گروهی از راه یک کشتی ارسال می کنند. همینطور میتوان کوچک ترین کالاهای خویش را از راه این روش ارسال کرد. اینکار سبب می شود تا هزینه های ترانزیت بار برای تاجران به صورت قابل توجهی کاهش پیدا کند.
روش حمل و نقل کالاهای فله ای (Bulk)
روش حمل و نقل کالاهای فله ای شباهت زیادی به چارترینگ دارد با این تفاوت که هر کالایی چه کوچک و چه بزرگ بدون بسته بندی و به صورت فله ای ترانزیت، اما بیشتر کالاهای کوچک از راه این روش ترانزیت می شود.
مزیت حمل و نقل دریایی ایران
با توجه به موقعیت راهبردی و ترانزیتی کشور، فرصت های زیادی برای رونق صنعت حمل و نقل دریایی ایران وجود دارد، بگونه ای که با قرار گرفتن در راه راهروهای ترانزیتی شمال-جنوب، امکان برقراری ارتباط ترانزیتی کشورهای روسیه، آسیای میانه و قفقاز، اروپای شرقی و اروپای مرکزی به آسیای جنوب و خاور دور از راه آب های ایران میسر است. همچنین، به علت قرار گرفتن ایران در مرکزیت جغرافیایی کشورهای عضو سازمان همکاری و اقتصادی اکو (ایران، ترکیه، پاکستان در جایگاه هسته های اولیه این گروه) فرصت های همکاری زیادی وجود دارد. این امر سبب می شود تا کسب درآمدهای ترانزیتی ایران بسیار افزایش یابد و به رشد اقصاد کشور کمک نماید.
علی ضیایی، کارشناس اقتصاد حمل و نقل درباره ترانزیت دریایی می گوید: توسعه ترانزیت ریلی میان چین و اروپا، یکی از بهترین فرصت ها برای احیا و رشد ترانزیت ایران است، نهادهای مسئول و همینطور فورواردرها در بخش خصوصی در صورت اهتمام می توانند ایران را بعنوان یکی از ارکان کریدور شرق-غرب و راه ابریشم مطرح سازند.
او افزود: شاید بتوان این شرایط را بعد از فروپاشی شوروی و ایجاد کشورهای محصور در خشکی بهترین فرصت برای ترانزیت ایران دانست. بعد از فروپاشی شوروی کشورهای محصور در خشکی در همسایگی کشور به وجود آمدند که برای توسعه اقتصاد خود نیازمند عبور از ایران برای دسترسی به آب های بین المللی بودند، اما در آن زمان به علت اتکای اقتصاد ایران بر فروش نفت خام، توجه مناسبی به این فرصت بزرگ اقتصادی نشد.
این کارشناس اقتصاد حمل و نقل افزود: باوجود این که در ۳۰ سال قبل ایران این فرصت را مغتنم نشمرده است، الان پنجره فرصت دیگری به روی ترانزیت کشور باز شده که باید آنرا غنیمت شمرده و از تکرار اشتباهات گذشته اجتناب کرد.
ضیایی توضیح داد: هم اکنون سالانه حدود ۳۰۰ میلیون تن کالا به موازات کریدور شرق-غرب ایران بین کشورهای مختلف تبادل می شود که فقط حدود ۱۳۰ میلیون تن از آن متعلق به مسیر چین-اروپا-چین است.
وی افزود: بعد از عضویت ایران در سازمان همکاریهای شانگهای، ارتباط ایران و ترکمنستان که یکی از همسایگان کلیدی ایران در کریدور شرق-غرب و شمال-جنوب است، بعد از چند سال تیرگی به سمت افق های روشنی حرکت کرد. درصورت ادامه روند تعمیق همکاریهای ایران و ترکمنستان و برقراری سیر قطارهای ترانزیتی بین ایران و چین از راه این کشور، کریدور شرق-غرب ایران می تواند در راه تحقق قرار بگیرد.
کارشناس اقتصاد حمل و نقل اظهار نمود: هم اکنون دستگاههای در رابطه با ترانزیت در داخل کشور باید اهتمام خویش را بر مانع زدایی و تسهیل برقراری جریان های ترانزیتی از کشور معطوف سازند.
ضیایی تاکید کرد: دستگاه دیپلماسی و سیاست خارجی باید تعاملات ترانزیتی را جزو اولویت دارترین کارویژه های خود قرار داده و پتانسیل ترانزیت مانند درآمدهای نفتی مورد توجه قرار گیرد.
منبع: goodcard.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب